Temel kavramları bilmek, hayati önem taşır.
Akvaryum: Latince Aqua (Su) ve "arium" (yaşam alanı) kelimelerinden gelir.
Tek tür akvaryumu: İçinde yalnızca tek bir canlı türünün bakıldığı akvaryumlardır.
Biyotop: Belli bir habitat, ekosistem, bölge vs.yi taklit eden sistemlerdir.
Habitat: Yakın coğrafyada yaşayan, birbiriyle uyumlu türlerin oluşturduğu yaşam alanıdır.
Karma akvaryum: İçinde kel alaka balıkların yaşadığı akvaryumdur.
Canlıdoğuran: Yavrularını canlı doğuran (aslında bu tam doğru değil; yumurtluyorlar ama yumurtalar gelişimini tamamlamış oluyor ve suyla temas ettiği an çatlıyor) balıklardır.
Karasin: Characiformes takımından balıklardır. Tetra, piranha ve balta balıkları örnektir.
Tetra: Biyolojide iribaşları, akvaryum hobisinde ise genellikle 4'lü gruplar halinde gezen [Tetra=Lat. Dört] karasin balıklarını belirtir. (Bazı tetra türleri -Örneğin neon tetra (Paracheirodon innesi)- 10'lu gruplar oluşturur)
Çiklit, Çiklid, Sihlid, Sihlit (Cichlid): Alacalevrekler (Cichlidae) ailesindeki balıkların akvaryuma uygun olanlarına verilen isimdir.
Mangrov: Kökleri suda yetişen bir ağaç türü ve bu ağacın köküne verilen isim.
Red moor: Türkçe kaynaklarda "yati kökü" de denen, kırmızımsı bir tahta dekor ögesidir.
Vatoz: Türkiye'de, emici kedibalıklarına verilen isimdir. Yassı köpekbalıkları olarak sınıflandırılan dikenli vatoz gibi balıklarla bir alakaları yoktur.
Loach: Sazangillerden dip balıklarıdır.
T5: Bir floresan çeşididir. (Kısa)
T8: Uzun floresan.
Isıtıcı: Suyu ısıtan cihaz.
Filtre: Suyu temizleyen cihaz.
Biyolojik malzeme: Yararlı bakterilerin yuva olarak kullandığı bir filtre malzemesidir.
Aktif karbon: Tüm bakterileri ve kimyasalları temizleyen bir filtre malzemesidir. Devamlı kullanılması akvaryuma zarar verir; genelde ilaç tedavilerinden sonra belli bir süre için kullanılır.
UV-C: Yosun ve bakterileri öldüren mor ötesi ışın çeşidi.
Hava motoru/Hava pompası: Hava taşları ve sadece süngerden oluşan filtreler için kullanılan hava vericidir. Ama "hava motoru" ismiyle isterseniz, büyük ihtimalle size iç filtre vereceklerdir.
Yavruluk: Hamile balıkları ayırmak için kullanılan şey. Ancak, ben bunu kullandığım hiç bir seferde yavru alamazken; kullanmadığım bir dönemde on nesil lepistes ürettim.
Cama cam akvaryum: Süsleme veya çerçevesi olmayan akvaryumlardır. Ayrıca içinde kum, dekor vs. olmayan akvaryumlara da denir.
Tam teşekküllü akvaryum: Tüm teknik ekipmanlara kendiliğinden sahip akvaryumdur.
Substrat: Latince "taban" demektir. Biyolojide, bir olayın tabanını anlatmakta kullanılır. Akvaryum hobisinde ise akvaryumun dibine serilen kum, çakıl gibi şeyleri belirtir.
Su düzenleyici: Su değerlerini değiştiren kimyasallardır.
Metilen mavisi: Beyaz benek başta olmak üzere bazı hastalıklar için kullanılan bir zehirdir. SU DÜZENLEYİCİ DEĞİLDİR!
Malahit yeşili: Mantar başta olmak üzere yumurta hastalıklarını önlemede kullanılan bir zehirli boyadır. SU DÜZENLEYİCİ DEĞİLDİR!
Bakteri kültürü: Sudaki atıkları ayrıştıracak olan bakterileri içeren bir su düzenleyicidir.
Test kiti: Su değerlerini ölçen araçlardır.
Su değerleri: Suyun kimyasal yapısını gösteren parametrelerdir. pH, gH, kH başlıcalarıdır.
Soğuk su akvaryumu: Isıtıcı kullanılmayan, göl ya da havuz balıklarının (Japon balığı -Carassius auratus, koi - Cyprinus carpio var. "Koi", Pangasius, acıbalık - Rhodeus amerus vs.) beslendiği akvaryumlardır.
Tropikal akvaryum: Ilık suda yaşayan balıkların beslendiği akvaryumlardır.
Litre brüt hacim: Bir akvaryumun alacağı maksimum su miktarıdır.
Azot döngüsü: Atıkların ayrıştırılması olayıdır.
Azot bakterileri: Bakteri kültürü içindeki bakterilerdir.
gH: Toplam sertliktir. İdeali 6-16 dGH arasıdır.
kH: Karbonat sertliğidir. gH'la bir ilgisi yoktur, pH'a bağlı olarak artıp azalır. İdeali 5-10 dkH arasıdır. (Deniz akvaryumlarında 8-12 dkH)
pH: Suyun asitlik seviyesini gösteren değerdir. 7 nötr; 7'den az pH asidik, 7'den çok pH ise baziktir. İdeali 6-8 pH arasıdır. (Amazon kökenli balıklar 4,5 pH'a kadar, Afrika kökenli balıklar da 8,5 pH'a kadar dayanabilir)(Deniz akvaryumlarında 8-8,5 pH)
Amonyum: Atıklardan ilk etapta çıkan iki maddeden biridir. Bitkiler tarafından kullanılır; geri kalanı amonyağa dönüşür.
Amonyak: Atıklardan ilk etapta çıkan iki maddeden biridir. İdeali 0 mg/l'dir.
Nitrit: Amonyum ve amonyağın dönüştürülmesiyle ortaya çıkar. İdeali 0 mg/l'dir.
Nitrat: Nitritin son etapta dönüştürüldüğü şeydir. Bitki ve yosunlar tarafından kullanılır. Maksimum 20 mg/l olmalıdır.
Fosfat: Azotlu olmayan atık bileşiğidir. Bitkiler ve yosunlar tarafından kullanılır, hayvanlar için zararlıdır. Maksimum 0,5 mg/l olmalıdır.
Klor: Çeşme suyunda bulunan temizleyici bir kimyasaldır. Balıklar için zararlı, omurgasız ve bakteriler için ölümcüldür. Bitkilere zarar vermez. Dinlendirilmiş ya da su düzenleyici katılmış su kullanılmalıdır.
Mineral tuzu: Bitkiler ya da su değerleri için bazı mineraller içeren tuzlardır. Akvaryumcularda "kaya tuzu" adıyla da satılabilirler. Deniz tuzuyla bir ilgileri yoktur.
Kankurdu (Bloodworm): Balıkçılık ve akvaryumculukta kullanılan bir yemdir. Bir çeşit su solucanıdır.
Artemia: Karides benzeri bir deniz canlısıdır. Genelde yavru balıklar için kullanılır.
Spirulina: Bir deniz yosunudur. Otçul balıkların protein ihtiyacını karşılamada ve renk artırmada kullanılır.
Killifish (Yıllık balık/Dişlisazancık): Küçük su birikintilerinde yaşayan, genellikle kısa ömürlü ve yumurtaları kuraklığa dayanıklı balıklardır. Canlıdoğuranlarla akrabadırlar.
Pul yem: Yüzey balıkları için kullanılan, suda yüzen bir yemdir.
Granül yem: Suda yavaş batan; orta alanda gezenler başta olmak üzere tüm balıklar için kullanılan bir yemdir.
Stick yem: Bazen granül yemin bir çeşidi olarak sınıflanır. İnce, uzun yemlerdir. Genelde havuz balıkları, çiklitler ve büyük balıklar için kullanılır.
Tablet yem: Yuvarlak şekilli, suda batan yemdir. Cama yapışan versiyonları da vardır. Dip balıkları için kullanılır; cama yapışanları ise her canlı için kullanılır.
Krill: Küçük bir soğuk deniz karidesidir. Genelde etçil balıklar için, daha iyi renklenmelerini sağlamak amacıyla kullanılır.
Supiresi: Küçük bir su canlısıdır. Pireyle bir alakası yoktur; sudan dışarı da çıkamaz. Genelde, yavru balıklara canlı yem olarak kullanılır.
Makro element: Tatlısuda bitkilerin, tuzlusuda ise mercan ve yosunların ihtiyacı olan temel maddelerdir.
Eser element: Tatlısuda bitkilerin, tuzlusuda ise mercan ve yosunların çok az ihtiyacı olan ve genellikle hayvanlar için zararlı maddelerdir.
İletkenlik: Suyun tuzluluğunu gösteren temel seviyedir. İdeali 50-54 mS/cm'dir. (Tatlısuda çok daha az)
Yoğunluk: Suyun tuzluluğunu gösteren ikincil değerdir. İdeali 25 C derecede 1,022-1,024 g/cm3'tür. (Tatlısuda çok daha az)
Makro alg: Deniz akvaryumlarında bakılan büyük, yapraklı yosunlardır.
Ters ozmos: Bir su hazırlama yöntemidir. Genelde bir kaynaktan (Çeşme, göl vs.) alınan suyun yoğunluk, iletkenlik gibi değerleri etkilememesi ve azotlu bileşiklerden arındırılması için yapılır. (Tatlısu akvaryumunda böyle bir işleme gerek yoktur)
Canlı kaya: Deniz akvaryumlarında mercanların tutturulması için kullanılan kayalardır. Bir tatlısu alacalevreği (çiklit) olan yaşayan kaya (Nimbochromis livingstonii) ile karıştırılmamalıdır.
Protein skimmer: Deniz akvaryumlarında, sudaki proteinin arındırılması için kullanılır. (Mercan, anemon gibi canlılar için hayati önem taşır)
Teraryum: Latince terra (kara, arazi) ve arium (yaşam alanı) kelimelerinden gelir. Akvaryumun karasal canlılar için kurulanıdır.
Paludaryum: Latince pallud (bataklık) ve arium (yaşam alanı) kelimelerinden gelir. Çamurlu sulu, karasal alanı olan ve genelde semender ve kurbağa bakmak için kullanılan akvaryumlardır. Temiz sulu paludaryumlara ise (Mesela su kaplumbağaları için kurulanlar) aquaterrarium denir.
Akvaryum: Latince Aqua (Su) ve "arium" (yaşam alanı) kelimelerinden gelir.
Tek tür akvaryumu: İçinde yalnızca tek bir canlı türünün bakıldığı akvaryumlardır.
Biyotop: Belli bir habitat, ekosistem, bölge vs.yi taklit eden sistemlerdir.
Habitat: Yakın coğrafyada yaşayan, birbiriyle uyumlu türlerin oluşturduğu yaşam alanıdır.
Karma akvaryum: İçinde kel alaka balıkların yaşadığı akvaryumdur.
Canlıdoğuran: Yavrularını canlı doğuran (aslında bu tam doğru değil; yumurtluyorlar ama yumurtalar gelişimini tamamlamış oluyor ve suyla temas ettiği an çatlıyor) balıklardır.
Karasin: Characiformes takımından balıklardır. Tetra, piranha ve balta balıkları örnektir.
Tetra: Biyolojide iribaşları, akvaryum hobisinde ise genellikle 4'lü gruplar halinde gezen [Tetra=Lat. Dört] karasin balıklarını belirtir. (Bazı tetra türleri -Örneğin neon tetra (Paracheirodon innesi)- 10'lu gruplar oluşturur)
Çiklit, Çiklid, Sihlid, Sihlit (Cichlid): Alacalevrekler (Cichlidae) ailesindeki balıkların akvaryuma uygun olanlarına verilen isimdir.
Mangrov: Kökleri suda yetişen bir ağaç türü ve bu ağacın köküne verilen isim.
Red moor: Türkçe kaynaklarda "yati kökü" de denen, kırmızımsı bir tahta dekor ögesidir.
Vatoz: Türkiye'de, emici kedibalıklarına verilen isimdir. Yassı köpekbalıkları olarak sınıflandırılan dikenli vatoz gibi balıklarla bir alakaları yoktur.
Loach: Sazangillerden dip balıklarıdır.
T5: Bir floresan çeşididir. (Kısa)
T8: Uzun floresan.
Isıtıcı: Suyu ısıtan cihaz.
Filtre: Suyu temizleyen cihaz.
Biyolojik malzeme: Yararlı bakterilerin yuva olarak kullandığı bir filtre malzemesidir.
Aktif karbon: Tüm bakterileri ve kimyasalları temizleyen bir filtre malzemesidir. Devamlı kullanılması akvaryuma zarar verir; genelde ilaç tedavilerinden sonra belli bir süre için kullanılır.
UV-C: Yosun ve bakterileri öldüren mor ötesi ışın çeşidi.
Hava motoru/Hava pompası: Hava taşları ve sadece süngerden oluşan filtreler için kullanılan hava vericidir. Ama "hava motoru" ismiyle isterseniz, büyük ihtimalle size iç filtre vereceklerdir.
Yavruluk: Hamile balıkları ayırmak için kullanılan şey. Ancak, ben bunu kullandığım hiç bir seferde yavru alamazken; kullanmadığım bir dönemde on nesil lepistes ürettim.
Cama cam akvaryum: Süsleme veya çerçevesi olmayan akvaryumlardır. Ayrıca içinde kum, dekor vs. olmayan akvaryumlara da denir.
Tam teşekküllü akvaryum: Tüm teknik ekipmanlara kendiliğinden sahip akvaryumdur.
Substrat: Latince "taban" demektir. Biyolojide, bir olayın tabanını anlatmakta kullanılır. Akvaryum hobisinde ise akvaryumun dibine serilen kum, çakıl gibi şeyleri belirtir.
Su düzenleyici: Su değerlerini değiştiren kimyasallardır.
Metilen mavisi: Beyaz benek başta olmak üzere bazı hastalıklar için kullanılan bir zehirdir. SU DÜZENLEYİCİ DEĞİLDİR!
Malahit yeşili: Mantar başta olmak üzere yumurta hastalıklarını önlemede kullanılan bir zehirli boyadır. SU DÜZENLEYİCİ DEĞİLDİR!
Bakteri kültürü: Sudaki atıkları ayrıştıracak olan bakterileri içeren bir su düzenleyicidir.
Test kiti: Su değerlerini ölçen araçlardır.
Su değerleri: Suyun kimyasal yapısını gösteren parametrelerdir. pH, gH, kH başlıcalarıdır.
Soğuk su akvaryumu: Isıtıcı kullanılmayan, göl ya da havuz balıklarının (Japon balığı -Carassius auratus, koi - Cyprinus carpio var. "Koi", Pangasius, acıbalık - Rhodeus amerus vs.) beslendiği akvaryumlardır.
Tropikal akvaryum: Ilık suda yaşayan balıkların beslendiği akvaryumlardır.
Litre brüt hacim: Bir akvaryumun alacağı maksimum su miktarıdır.
Azot döngüsü: Atıkların ayrıştırılması olayıdır.
Azot bakterileri: Bakteri kültürü içindeki bakterilerdir.
gH: Toplam sertliktir. İdeali 6-16 dGH arasıdır.
kH: Karbonat sertliğidir. gH'la bir ilgisi yoktur, pH'a bağlı olarak artıp azalır. İdeali 5-10 dkH arasıdır. (Deniz akvaryumlarında 8-12 dkH)
pH: Suyun asitlik seviyesini gösteren değerdir. 7 nötr; 7'den az pH asidik, 7'den çok pH ise baziktir. İdeali 6-8 pH arasıdır. (Amazon kökenli balıklar 4,5 pH'a kadar, Afrika kökenli balıklar da 8,5 pH'a kadar dayanabilir)(Deniz akvaryumlarında 8-8,5 pH)
Amonyum: Atıklardan ilk etapta çıkan iki maddeden biridir. Bitkiler tarafından kullanılır; geri kalanı amonyağa dönüşür.
Amonyak: Atıklardan ilk etapta çıkan iki maddeden biridir. İdeali 0 mg/l'dir.
Nitrit: Amonyum ve amonyağın dönüştürülmesiyle ortaya çıkar. İdeali 0 mg/l'dir.
Nitrat: Nitritin son etapta dönüştürüldüğü şeydir. Bitki ve yosunlar tarafından kullanılır. Maksimum 20 mg/l olmalıdır.
Fosfat: Azotlu olmayan atık bileşiğidir. Bitkiler ve yosunlar tarafından kullanılır, hayvanlar için zararlıdır. Maksimum 0,5 mg/l olmalıdır.
Klor: Çeşme suyunda bulunan temizleyici bir kimyasaldır. Balıklar için zararlı, omurgasız ve bakteriler için ölümcüldür. Bitkilere zarar vermez. Dinlendirilmiş ya da su düzenleyici katılmış su kullanılmalıdır.
Mineral tuzu: Bitkiler ya da su değerleri için bazı mineraller içeren tuzlardır. Akvaryumcularda "kaya tuzu" adıyla da satılabilirler. Deniz tuzuyla bir ilgileri yoktur.
Kankurdu (Bloodworm): Balıkçılık ve akvaryumculukta kullanılan bir yemdir. Bir çeşit su solucanıdır.
Artemia: Karides benzeri bir deniz canlısıdır. Genelde yavru balıklar için kullanılır.
Spirulina: Bir deniz yosunudur. Otçul balıkların protein ihtiyacını karşılamada ve renk artırmada kullanılır.
Killifish (Yıllık balık/Dişlisazancık): Küçük su birikintilerinde yaşayan, genellikle kısa ömürlü ve yumurtaları kuraklığa dayanıklı balıklardır. Canlıdoğuranlarla akrabadırlar.
Pul yem: Yüzey balıkları için kullanılan, suda yüzen bir yemdir.
Granül yem: Suda yavaş batan; orta alanda gezenler başta olmak üzere tüm balıklar için kullanılan bir yemdir.
Stick yem: Bazen granül yemin bir çeşidi olarak sınıflanır. İnce, uzun yemlerdir. Genelde havuz balıkları, çiklitler ve büyük balıklar için kullanılır.
Tablet yem: Yuvarlak şekilli, suda batan yemdir. Cama yapışan versiyonları da vardır. Dip balıkları için kullanılır; cama yapışanları ise her canlı için kullanılır.
Krill: Küçük bir soğuk deniz karidesidir. Genelde etçil balıklar için, daha iyi renklenmelerini sağlamak amacıyla kullanılır.
Supiresi: Küçük bir su canlısıdır. Pireyle bir alakası yoktur; sudan dışarı da çıkamaz. Genelde, yavru balıklara canlı yem olarak kullanılır.
Makro element: Tatlısuda bitkilerin, tuzlusuda ise mercan ve yosunların ihtiyacı olan temel maddelerdir.
Eser element: Tatlısuda bitkilerin, tuzlusuda ise mercan ve yosunların çok az ihtiyacı olan ve genellikle hayvanlar için zararlı maddelerdir.
İletkenlik: Suyun tuzluluğunu gösteren temel seviyedir. İdeali 50-54 mS/cm'dir. (Tatlısuda çok daha az)
Yoğunluk: Suyun tuzluluğunu gösteren ikincil değerdir. İdeali 25 C derecede 1,022-1,024 g/cm3'tür. (Tatlısuda çok daha az)
Makro alg: Deniz akvaryumlarında bakılan büyük, yapraklı yosunlardır.
Ters ozmos: Bir su hazırlama yöntemidir. Genelde bir kaynaktan (Çeşme, göl vs.) alınan suyun yoğunluk, iletkenlik gibi değerleri etkilememesi ve azotlu bileşiklerden arındırılması için yapılır. (Tatlısu akvaryumunda böyle bir işleme gerek yoktur)
Canlı kaya: Deniz akvaryumlarında mercanların tutturulması için kullanılan kayalardır. Bir tatlısu alacalevreği (çiklit) olan yaşayan kaya (Nimbochromis livingstonii) ile karıştırılmamalıdır.
Protein skimmer: Deniz akvaryumlarında, sudaki proteinin arındırılması için kullanılır. (Mercan, anemon gibi canlılar için hayati önem taşır)
Teraryum: Latince terra (kara, arazi) ve arium (yaşam alanı) kelimelerinden gelir. Akvaryumun karasal canlılar için kurulanıdır.
Paludaryum: Latince pallud (bataklık) ve arium (yaşam alanı) kelimelerinden gelir. Çamurlu sulu, karasal alanı olan ve genelde semender ve kurbağa bakmak için kullanılan akvaryumlardır. Temiz sulu paludaryumlara ise (Mesela su kaplumbağaları için kurulanlar) aquaterrarium denir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder